Kątowniki i kątomierze

Kątowniki i kątomierze

Dzięki kątownikom i kątomierzom kontrola kątów jest banalnie prosta i jednocześnie kluczowa dla prawidłowości wykonanych robót, zarówno związanych z murowaniem, jak i wstawianiem okien, czy układaniem posadzki. Jakie kątomierze i kątowniki są dostępne na rynku?

Czym się różni kątownik od kątomierza?

Można bez wahania uznać, że żadna budowa nie może być prowadzona bez kątownika. To proste narzędzie umożliwia uzyskanie kątów prostych w newralgicznych miejscach w budynku. Przydaje się na niemal każdym etapie budowy, by uzyskać proste ściany i kąty pomiędzy nimi. Przydatny jest także w montażu okien i drzwi, a także układaniu podłóg z glazury, paneli czy drewna. Podstawowe urządzenie umożliwia nie tylko ustalenie kąta prostego, ale także 45° oraz wyznaczenie środka koła. Kątomierz umożliwia precyzyjne wyznaczenie każdego innego kąta lub pomiar kątów już istniejących, co przydaje się szczególnie przy wykończeniu budynku. Dostępny jest także kątomierz do dokręcania śrub, umożliwiający dokręcenie głowic o określonym kącie.

Rodzaje kątowników

Istnieje klina rodzajów dostępnych kątowników. Choć wszystkie spełniają tę samą funkcję, różniąc się pomiędzy sobą nieco budową, co ułatwia pracę z nimi w określonych warunkach. Wśród kątowników wyróżnia się:

• kątownik budowlany

Ten rodzaj narzędzia wykonany jest ze wzmocnionych materiałów, na przykład ze stali. Warunki panujące na budowie są szczególne, dlatego każde narzędzie jest narażone na uszkodzenie mechaniczne, ale także wynikające z radykalnych różnic temperatur, dlatego kątownik budowlany jest wyjątkowo solidny. To umożliwia wykorzystywanie go zarówno wewnątrz budynku, jak i podczas prac prowadzonych na zewnątrz. Wśród rodzajów kątowników budowlanych wyróżnia się kątownik krawędziowy płaski, walcowy, kątownik powierzchniowy z grubym ramieniem, powierzchniowy płaski, krawędziowy z grubym ramieniem oraz krawędziowy pełny;

• kątownik nastawny

To narzędzie zbudowane jest z dwóch ramion, umożliwiających wykonanie pomiarów dowolnych kątów. Ruchome ramiona pozwalają na łatwe przeprowadzenie pomiaru, dzięki blokadzie, pozwalającej na zatrzymanie urządzenia w określonej pozycji. Niektóre z takich kątowników, dzięki użyciu ołówka, mogą służyć także jako cyrkiel, wyznaczając okręgi;

• kątownik stolarski

Narzędzie niezbędne w pracy przy obróbce drewna. Tego typu kątomierze wykonane mogą być z różnego rodzaju materiałów, jak drewno czy tworzywo o podwyższonej trwałości, ale także ze stali, dającej im najwyższą odporność i trwałość.

Z jakiego materiału może być wykonany kątownik?

Wśród najpopularniejszych materiałów, z jakich wykonane są kątowniki, należy wyróżnić drewno, tworzywo oraz różnego rodzaju metale. Kątowniki drewniane wykorzystywane są głównie w stolarstwie do wyznaczania kątów cięcia drewna. Nie znajdują zastosowania na budowie, ze względu na trudne warunki tam panujące. Drewniane narzędzie mogłoby łatwo ulec uszkodzeniu mechanicznemu i pęknąć. Trzeba też pamiętać, że drewno wrażliwe jest na wpływ czynników atmosferycznych – deszczu, mrozu i upału. To sprawia, że może ulec deformacjom, takim jak rozpulchnienie, czy kruszenie się. Ten materiał zdecydowanie lepiej nadaje się do pracy w pomieszczeniach niż na budowach. Niektóre z kątowników są zrobione z wytrzymałego tworzywa. To znacznie zmniejsza ryzyko wpływu czynników zewnętrznych na jakość narzędzia. Są one wykorzystywane na budowach, zwłaszcza przy wykończeniu wnętrz. Przykładem są kątowniki zaciskowe, umożliwiające dociśnięcie ich do powierzchni w celu utrzymania kąta prostego w montowanych elementach. Najtrwalsze są kątowniki metalowe, zwłaszcza te, wykonane ze stali. Pokryte warstwą antykorozyjną są właściwie niewrażliwe na wodę, kurz, zmiany temperatur. Są również bardzo wytrzymałe i trudno je uszkodzić. Przy upadku nie pękają. Niektóre z nich nadają się idealnie do trasowania, a więc wyznaczenia określonych linii na obrabianym materiale.

Czym się kierować, wybierając kątownik i kątomierz?

Szukając odpowiedniego kątownika, warto najpierw określić zakres prac, jakie zamierzamy przeprowadzać z jego udziałem. To pozwoli w najlepszy sposób wyznaczyć parametry, jakie powinien on spełniać. Istotne jest jego przeznaczenie, ale także materiał, z jakiego jest wykonany. Do ciężkich prac budowlanych lepiej wybrać kątownik zrobiony z mocnego tworzywa lub stali. Lżejsze prace, także stolarskie, mogą być wykonywane z użyciem kątomierza drewnianego. Przydaje się także narzędzie wykonane z metalu, które umożliwia trasowanie. Nie bez znaczenia jest także cena narzędzi pomiarowych. Najprostsze kątowniki można kupić już za kilka-kilkanaście złotych. Najdroższe narzędzia tego typu kosztują nawet kilkaset złotych. Charakteryzują się wysoką precyzją wykonania, dobrą skalą oraz trwałością materiałów, z jakich są zrobione. Czy warto w nie inwestować? Oczywiście, szczególnie jeśli przyrząd ten ma służyć stale, na przykład w pracy zawodowej. Jeśli jednak potrzebujemy kątownika sporadycznie, a nawet tylko do jednorazowych prac, można z powodzeniem wykorzystywać tańsze odpowiedniki, które spełnią swoją funkcję równie dobrze.

Przed zakupem kątownika warto przemyśleć rodzaj prac, jakie będą wykonywane, by wybrać taki model, który będzie mógł być wykorzystany przy ich realizacji, a jego konstrukcja w maksymalny sposób ułatwi ich przeprowadzenie.